NẾU TÔI TRẺ LẠI
Đã quá 11 giờ đêm...
Điện thoại reng. Tôi nhấc máy. Giọng nói của một người đàn ông nghe lạ nhưng cách chào hỏi thì lại như đã từng có quen thân.
- Chắc cô sắp đi ngủ?
Tôi đáp:
- Vâng ạ!
Đồng thời tôi cũng muốn hỏi luôn "ai đấy?" hoặc "xin lỗi ông là ai?" nhưng e ngại: nhỡ người quen mà mình... đãng trí không nhận ra giọng nói! May sao ông vồn vã tiếp lời:
- Còn tôi thì mất ngủ cô ạ! Bang tôi ở, cách bang California của cô hai múi giờ nên bây giờ chỗ tôi đã quá một giờ khuya. Thú thật tôi là độc giả dài hạn của Nguyệt San TRÁI TIM ĐỨC MẸ và cũng thú thật tôi đã định gọi cô từ hơn hai năm nay. Nhất là sau lúc đọc bài "Xuân Muộn" của cô đăng trên Nguyệt San TRÁI TIM ĐỨC MẸ số ba trăm hai mươi lăm, tháng Một, năm hai nghìn lẻ một. Vì thú thật tôi cũng có cái thiện chí như Chú nọ trong câu chuyện đó. Tôi muốn tâm sự với cô để nhờ cô viết cho quý bạn đọc soi cùng, hầu tránh giẫm phải vết chân lầm lạc tôi đã vấp và những người thân yêu tôi đang vấp. Người xưa bảo "Nhân sinh thất thập cổ lai hy" có nghĩa là "Người sống bảy mươi xưa nay hiếm", mà tôi thì đã ngoài bảy mươi rồi cô ạ! Tạ ơn Chúa cho tôi được sống đến tuổi nầy nên tôi vô cùng trăn trở về sự lầm lạc mình đã trót gieo...
Ôi! Thì ra là... ông cụ!
Phải công nhận giọng nói của cụ nghe trẻ trung nên tôi đinh ninh chỉ khoảng tuổi mình hay nhỏ hơn. Lại được gọi bằng "cô" khiến tôi còn "bé cái nhầm" tưởng là học trò cũ gọi... Giờ hiểu cụ gọi ông nọ ngoài sáu mươi tuổi trong bài "Xuân Muộn" là "chú" tức chú em và mình là "cô" thì đâu phải "cô giáo" mà là... cô em! Ôi! Làm sao tôi dám nhận! Tôi đề nghị gọi "chú" xưng "cháu" thì cụ bảo:
- Tùy cô muốn gọi muốn xưng thế nào thấy thoải mái, cô cứ gọi cứ xưng. Riêng tôi, tôi thấy xưng "tôi" gọi "cô" là thoải mái nên xin cô chiều ý cho vậy.
Tôi cười:
- Vâng! Cháu cũng xin chú. Và cháu phải khen tánh chú hay lắm đó! Cao tuổi nhưng dễ dãi, tôn trọng tự do của người khác dù kém tuổi hơn.
- Tôn trọng tự do của người và dễ dãi lắm vào thì sẽ hóa ra hèn với bất lực đấy, đúng không cô?
Bị cụ hỏi vặn thế, tôi chỉ có cười để thay cho câu trả lời.
Cụ cũng cười, rồi cụ nói:
- Tôi thấy có cái đề tài thật hay: "Nếu Tôi Trẻ Lại". Nhưng, sao chẳng thấy ai viết bao giờ, kể cả cô nữa?!
Tôi im lặng vì ngại trả lời, tuy nhiên hắng giọng để cụ biết tôi vẫn đang giữ máy. Cụ động viên:
- Xin cô cứ nói, đừng sợ tôi buồn. Cô đã biết tánh tôi rồi đấy, và tôi cũng đã tâm sự: "vô cùng trăn trở về sự lầm lạc mình đã trót gieo".
Đến lúc nầy tôi mới mạnh dạn thưa với cụ:
- Đồng ý cháu có hiểu đôi chút về tánh chú. Nhưng, có được chú cho phép thế, cháu mới dám mở lòng nói thật suy nghĩ của cháu. Chú à, có lẽ do chú đã đặt sẵn tựa bài là "Nếu Tôi Trẻ Lại" cho những điều chú trăn trở để muốn cháu viết, nên chú mới say sưa với ý nghĩ đề tài như vậy nào hay, nào hiếm quý... vì chú chưa từng thấy được ai viết, kể cả cháu luôn. Chú ơi, cháu cám ơn cái nhìn nầy của chú, bởi có như vậy mới giục lòng chú bức súc, gọi cháu giữa khuya. Nhưng, cháu nói thật: Chú nhầm đấy! Đã có người viết về đề tài nầy rồi! Tỷ như bốn câu thơ sau đây của Hoàng Cầm:
"Nếu anh trẻ lại thêm chút nữa,
Anh đón em về sống với anh.
Rồi mỗi chiều vàng phơ phất lại,
Anh đàn em hát níu xuân xanh."
Thành thử khi chú nói chú "vô cùng trăn trở về sự lầm lạc mình đã trót gieo", với chú bảo "tôn trọng tự do của người và dễ dãi lắm vào thì sẽ hóa ra hèn và bất lực" khiến cháu không thoát khỏi ý nghĩ: hẵn chú đã bị... dại gái mà phải là gái thật trẻ nữa cơ! Còn cháu, sở dĩ cháu chưa, hoặc sẽ vĩnh viễn không viết về đề tài "Nếu Tôi Trẻ Lại" vì thật lòng cháu chỉ có ham mình chóng hết hạn lưu đày ở thế gian mà phải được sạch tội kia, để sớm về sum họp với Cha trên trời là Đấng tạo dựng mình và tuyệt đối yêu mình, mình cũng hết dạ yêu thương và thờ kính. Với cũng do cháu vững tin sợi tóc trên đầu mình còn được Chúa định nên mọi điều hay dở, tốt xấu xảy đến trong cuộc đời mình là nằm trong Thánh Ý Chúa. Chưa chắc điều mình thấy là tốt đã hay, mà thấy là dở thì xấu. Bởi vậy nếu thấy bị điều dở hãy thanh thản chấp nhận, hoặc trót làm điều xấu hãy quyết tâm sửa đổi để mình được tốt hơn theo Thánh Ý Chúa muốn cho mình. Mặt khác, con người ta sinh ra bởi tội và sống trong biển tội thế gian, chắc chi tuổi già nhờ dạn dày kinh nghiệm mà khôn hiểu nên nếu được trẻ lại thì sẽ sống không vấp lỗi đâu?! Tuổi nào cũng có vấp lỗi hết! Chi bằng cứ thuận theo luật tự nhiên, vui sống với tuổi tác Chúa ban chớ chẳng mơ màng chuyện trẻ lại. Rồi hễ vấp lỗi thì lo tránh, lo chừa.
Tôi ngừng nói để chờ được nghe ý cụ vì thú thật cũng lo làm cụ thất vọng. Nhưng kìa, tiếng cụ cất lên trong niềm vui:
- Cám ơn cô. Nhờ cô thẳng thắn trình bày tôi mới biết mình đã bé cái nhầm nhiều nỗi! Cô đoán cũng tài lắm nhen! Đúng là tôi đã bị... dại gái mà gái trẻ hơn mình đến ba con giáp! Và cũng đúng là tôi vô cùng tâm đắc khi chọn được cái tựa bài như vậy để nhờ cô viết!
Thật ra câu chuyện của tôi cũng độc đáo lắm chớ chẳng không. Cái ý để lột tả cho đề tựa của bài là "Nếu Tôi Trẻ Lại" có lẽ cũng phong phú nữa. Tuy nhiên, vì cô bảo cô chưa, nhưng vĩnh viễn sẽ không viết về đề tài nầy nên tôi thấy mình bị hẫng...
- Ơ kìa chú!
Tôi buộc miệng ngắt lời chú thế, và nói:
- Xin chú đừng có bị hẫng nữa! Chú ơi! Đấy chỉ là do chú hỏi nên cháu trình bày ý nghĩ của cháu thôi mà. Việc chú sẽ tâm sự về câu chuyện sai lỗi với đầy thiện chí xây dựng, muốn cháu thỏ thẻ lại cùng quý bạn đọc thì cháu vô cùng hân hạnh để viết và còn cám ơn chú nữa!
Bên đầu dây, tôi nghe tiếng cụ cười trong giọng nói:
- Coi kìa tôi phải cám ơn cô mới đúng!
Tôi cười:
- Thì vâng! Cháu xin nhận nhưng là nhận thay cho quý bạn đọc. Bây giờ xin chú bắt đầu đi.
- Cô có cần ghi máy thì chuẩn bị đi nhé!
- Cháu không có máy ghi, cháu nhớ, xin chú an tâm.
Với giọng ôn tồn và tha thiết, cụ kể...
... Gia đình tôi thuộc loại phong kiến cổ ở thôn quê, tôi được lên tỉnh trọ học. Tôi với cô láng giềng ở cạnh nhà trọ vụng trộm yêu nhau và cô ấy có mang. Bố mẹ tôi phản đối lắm, vì bỉ mặt với xóm làng, gia tộc nhưng cuối cùng vẫn trầu cau cưới hỏi cô ấy về, lúc cái thai đã hơn năm tháng tuổi! Và cưới về thì cô ấy ở quê làm dâu, tôi vẫn lên tỉnh học. Rồi cô ấy hạ sinh một bé trai giống tôi như tạc. Bố mẹ tôi yêu quý cháu lắm! Nhưng lại không yêu không quý con dâu, còn bắt khoan bắt nhặt đủ điều chỉ vì cái lỗi có thai trước đám cưới... Tôi thương vợ xót xa, mong chóng đỗ đạt đi làm đón vợ con theo. Nhưng, khi tôi được đỗ đạt đi làm thì chính tôi lại thay đổi! Cô ấy nom tàn tạ mà thằng bé lại èo uột, chân thấp chân cao khiến tôi cảm thấy xấu hổ với mọi người. Thành thử tôi vẫn để vợ con ở dưới quê và đi đi về về cách vài tuần, một tháng. Chừng tôi dan díu với cô bạn làm cùng sở thì phải ba, bốn tháng mới về thăm vợ con một lần. Vợ tôi có lẽ đoán biết, đau khổ chịu đựng, càng tàn tạ bội phần! Một hôm, cô ấy bất ngờ lên thăm, bắt gặp tôi đang ăn nằm với người đàn bà khác (là cô bạn làm cùng sở) nên từ đấy bị mất ngủ luôn! Bảy năm sau thì vào một đêm mất ngủ lang thang, té nằm bờ ruộng và chết tại đấy! Vợ chết rồi, tôi mới biết hối hận, tự chia tay với cô nhân tình (lúc nầy là cô khác vì cô kia đã đi lấy chồng) và dứt khoát sống cảnh gà trống nuôi con. Sau đó bố con tôi đi vượt biên. Cậu con trai duy nhất của tôi cũng đã ăn học thành tài, mà khuyên mãi vẫn chẳng chịu lấy vợ. Phần tôi tất nhiên cũng chẳng dan díu với ai khác, ở vậy thờ vợ để chuộc lỗi.
Một năm trước khi nghỉ hưu, tôi có về thăm lại Việt Nam. Gì chớ đường xá bên Việt Nam sau nầy nhất là các đô thị lớn như Sài Gòn, xe cộ lưu thông tấp nập không thể tưởng! Người đi bộ muốn băng qua đường cứ kết đoàn nhau đi đại qua là xe sẽ tránh, chớ đứng chờ cho ngớt xe thì không bao giờ! Tôi qua đường được an toàn nhưng thấy một cô nọ bị xe tông làm gảy cánh tay và xây xát, máu ra đầy! Kẻ tông cô, bỏ chạy mất mà bàng quan thiên hạ quanh đấy chẳng ai đưa giúp cô đi bệnh viện nên tôi đưa giúp. Cô hãy trẻ lắm, mới hai mươi tám tuổi và lúc ấy tôi đã sáu mươi tư (tức nhỏ hơn tôi ba con giáp), thành thử giúp cô, tôi coi như giúp con cháu mình, chớ chẳng nghĩ ngợi chi hết, nhất là khi biết được nhà cô quá nghèo! Thế nhưng đâu có ngờ! Cô chủ động nói tiếng yêu tôi và bố mẹ cô cũng ngỏ lời nếu tôi muốn đem cô về để sớm hôm bầu bạn thì sẵn sàng. Ôi! Trái tim tưởng đã chai đá của tôi trước mọi bóng sắc giai nhân suốt từ lúc vợ qua đời, bỗng được hồi sinh và đập những nhịp điệu tưng bừng...
Phải hơn hai năm sau tôi mới đưa được cô ấy qua Mỹ. Những tưởng từ đây quãng đời bóng xế của mình nơi xứ lạ quê người sẽ được ấm áp, không cô quạnh nữa, vì cậu con độc nhất của tôi đâu ở với tôi mà cũng đâu cho tôi ở chung nhà nó. Vậy mà chỉ mới có bốn tháng sau, tôi đau khổ bắt gặp cô ấy với cậu con mình ăn nằm với nhau ở ngay trong ngôi nhà của mình! Con tôi thú nhận thật lòng yêu cô ấy nên muốn tôi nhường. Cô ấy cũng thú nhận là muốn mượn đường qua Mỹ chớ trước sau chỉ xem tôi như một người ơn... Tôi ở vào thế phải quyết định: trả tự do cho cô ấy và nhường vợ cho con! Nhưng, vấn đề khác lại xảy ra khiến lương tâm tôi lắm lúc phải sống trong biển lửa! Đó là việc năm tháng sau thì cô ấy hạ sinh một cháu gái! Tôi tin cháu bé là con của tôi vì bác sĩ bảo bé sanh đủ tháng chớ không thiếu! Và ngẫm lại thời gian tôi đón cô ấy qua thì suốt ba tháng đầu, cậu con tôi bận chuyến công tác không có về nhà.
Cụ kể đến đây thì ngưng. Ngưng để nuốt tiếng nấc nghẹn của mình. Rồi cụ nói tiếp, tôi nghe có tiếng khóc trong giọng nói:
- Con gái của mình mà để nó phải gọi mình là ông nội thì trời hởi! Và thằng con tôi đúng ra nó chỉ làm anh con bé mà lại làm cha! Nỗi oái oăm khiến nó trước đây đã chẳng gần gũi tôi, giờ càng xa cách muôn trùng! Trong đau khổ tôi đã tìm đến với đức tin. Con bé nay đã hơn sáu tuổi thì tôi cũng đã vô đạo được gần sáu năm.
Cụ lại ngưng, lại nuốt tiếng nấc nghẹn! Tôi vẫn lặng im vì tôn trọng dòng xúc cảm đang trào lòng của cụ; với cũng để được chờ nghe cụ nói. Và rồi cụ nói tiếp:
- Tuổi trẻ nhiều khi làm sai mà không biết! Dù không biết nhưng cái quả của sự việc và cái hệ lụy của nó thì vẫn đeo đẳng với mình, làm mình cứ phải trăn trở suốt! Tâm sự để nhờ cô viết câu chuyện nầy, tôi có nỗi ao ước hàng đầu là cung cấp cho những người trẻ được thấy cái sai của tôi lúc trẻ, của người vợ đầu của tôi dễ dãi ăn ở trước hôn nhân, của con trai tôi, của người vợ kế của tôi... để đừng vấp phải. Và nhờ tôi được biết Chúa nên ngẫm lại chuyện đời mình, tôi còn có thêm một ao ước tột bật là "Nếu Tôi Trẻ Lại" thì con đường tôi chọn cho đời mình nhất định phải là đường tu, là đời dâng hiến. Vì tôi đã hiểu tỏ tường ý nghĩa của thế gian nầy tội lỗi (bởi chẳng đâu xa! Tội lỗi ở chính tôi và người thân tôi là con trai tôi, vợ kế của tôi...), ý nghĩa của hy sinh (bởi tôi tự uống "chén đắng" để nhường vợ cho con trai, gọi con gái bằng cháu nội...) của ơn cứu độ (bởi nhờ biết Chúa, tôi mới có được những lúc bình an trước bao hệ lụy...) để tôi đầu phục Chúa, vững vàng đi theo Chúa, dâng trót đời phục vụ Thiên Chúa lòng lành...
California 26/5/0227
Hoàng Thị Đáo Tiệp